Zuidwolde | 443 | Het Zwarte Gat


Tussen de dorpjes Alteveer en Zuidwolde ligt een prachtig maar klein natuurreservaat het Zwarte Gat, dat eigendom is van Het Drentse Landschap. Het is een restant van een oorspronkelijk veel groter heideterrein.

In het kader van de Geoweek 2017 is met een grote groep leerlingen van het Twentse Carmel College uit Losser, Overijssel, een eenvoudig onderzoek gedaan naar deze locatie. Het terrein voldoet aan het beeld wat de meeste mensen hebben van een pingoruïne: een rond watertje met een randwal er om heen. Maar is dit wel een pingoruïne?

De Geoweek is bedoeld om leerlingen te laten kennismaken met het ‘geo-werkveld’. Het Pingo Programma is bij uitstek een geografisch gerelateerd project, daarom is het leuk om leerlingen er bij te betrekken. Na uitleg over het doel van het veldwerk en de manier van boren gingen 14 leerlingen samen met hun drie docenten en onder leiding van Anja Verbers, Iris Odding en Bart Koops in drie groepjes aan de slag.

Er werd gewerkt langs een denkbeeldige lijn, ook raai genoemd, die buiten de mogelijke pingoruïne begon, maar waarbij we richting het water telkens om de vijftien meter een boring werd gedaan en beschreven. Bij elke boring werd er een dik podzolprofiel gevonden, dit is karakteristiek voor stabiele zandgronden. We vonden geen of nauwelijks veen of andere afzettingen. Ook werkt aan de rand van het meer geboord en net in het water. Hier werd wel wat veen aangetroffen, maar onder de dunne veenlaag troffen we venig zand aan. Na ongeveer 1.5 meter konden we niet dieper boren, want het natte zand liep uit de boor.

Uit het booronderzoek kunnen we concluderen dat het Zwarte gat geen pingoruïne is, maar een grote uitblazingskom.


Foto's

topografie
Profiel op basis van de boringen, een onregelmatig zandlandschap (geel) met een klein beetje veen (bruin); interpretatie A. Verbers.

Zie ook