Zuidwolde | 443 | Het Zwarte Gat


Zuidwolde | 443 | Het Zwarte Gat

Tussen de dorpjes Alteveer en Zuidwolde ligt een prachtig maar klein natuurreservaat het Zwarte Gat, het is eigendom van Het Drentse Landschap. Het is een restant van een voormalige en veel groter heideterrein.

In het kader van de Geoweek 2017 is met een groep leerlingen van het Twents Carmel College uit Losser, Overijssel, veldonderzoek gedaan naar deze locatie. Het terrein voldoet aan het beeld wat de meeste mensen hebben van een pingoruïne: een rond watertje met een randwal er om heen. Maar is dit wel een pingoruïne?

Pingokaart met topografische ondergrond met in het midden in blauw nummer 443: Het Zwarte Gat.

Luchtfoto van Het Zwarte Gat.

De Geoweek is bedoeld om leerlingen te laten kennismaken met het ‘geo’ werkveld. Het Pingo Programma is bij uitstek een geografisch gerelateerd project, daarom is het leuk om leerlingen er bij te betrekken. Na uitleg over het doel van het veldwerk en de manier van boren gingen 13 leerlingen onder leiding van hun drie docenten en Anja Verbers, Iris Odding en Bart Koops in drie groepjes aan de slag.

Er werd gewerkt langs een lijn, een raai, die buiten de mogelijke pingoruïne begon, waarbij er telkens om de vijftien meter een boring werd verricht en beschreven.

Bij iedere boring werd er een dik podzolprofiel gevonden, maar geen of nauwelijks veen of andere afzettingen. Er is ook aan de rand van het meer geboord, hier werd wel veen aangetroffen, maar al snel kwam er met name venig zand voor. Na ongeveer 1.5 meter zijn we hier gestopt met boren; het natte zand liep uit de boor.

Uit het booronderzoek kunnen we concluderen dat het Zwarte gat hoogst waarschijnlijk toch een uitblazingskom is.

Het profiel is gebaseerd op boringen; elke kolom vertegenwoordigd een boring. De gearceerde delen laten de uitspoelingslaag en de inspoelingslaag van het podzolprofiel zien. In geel wordt het dekzand weergegeven en in bruin veen. De hoogte is bepaald aan de hand van de hoogtekaart (interpretatie: Anja Verbers).


Foto's

Anja Verbers, samen met een van de docenten en enkele leerlingen aan het boren in de mogelijke randwal (foto: Bart Koops).

Een van de docenten met enkele leerlingen aan het boren (foto: Bart Koops).

Boren aan de rand van het water (foto: Bart Koops).

Zie ook